Czego unikać, starając się o dziecko?

Jak wynika z danych Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, w Polsce trudności z poczęciem dziecka ma 1,5 mln par, a liczba ta zwiększa się z roku na rok. Na płodność kobiet i mężczyzn wpływa wiele czynników, są to m.in. hormony, wiek partnerów, a także stosowana przez nich dieta czy suplementacja. Dowiedz się, co utrudnia zajście w ciążę, a co może wspomagać płodność.

• Staranie się o dziecko
• Co utrudnia zajście w ciążę?
• Co zrobić, żeby zajść w ciążę? Czego unikać?

Staranie się o dziecko

Wielu parom wydaje się, że staranie się o dziecko można rozpocząć bez wcześniejszych przygotowań lub że odbycie wizyty lekarskiej czy stosowanie zdrowej diety w okresie prekoncepcyjnym powinno dotyczyć wyłącznie kobiet. Tylko część przyszłych rodziców ma świadomość tego, że decydując się na posiadanie potomka, warto opracować plan działania, a na etapie planowania ciąży o swoje zdrowie i właściwe nawyki powinni zadbać oboje partnerzy.

W tym szczególnym okresie zarówno kobieta, jak i mężczyzna powinni wybrać się na kontrolną wizytę lekarską w celu oceny ogólnego stanu zdrowia i wykonania podstawowych badań. Przyszłe mamy powinny oczywiście udać się również do ginekologa, który z pewnością przeprowadzi badanie ginekologiczne, pobierze materiał do badania cytologicznego szyjki macicy, zleci USG piersi, a w razie konieczności również inne specjalistyczne testy. Planując zajście w ciążę, trzeba także stosować zdrową, zbilansowaną dietę, zrezygnować z używek i zadbać o właściwy poziom aktywności fizycznej. Mimo stosowania się do wszystkich zaleceń dla par starających się o dziecko części z nich nie udaje się zajść w ciążę przez wiele miesięcy – z czego to wynika?

Planujesz zajście w ciążę? W tym okresie ważna jest właściwa suplementacja. Wejdź na mamadha.pl i poznaj preparat zawierający wszystkie niezbędne przyszłym mamom substancje w odpowiednich dawkach: https://mamadha.pl/#mama-dha.

Co utrudnia zajście w ciążę?

Bywa, że kobieta zachodzi w ciążę w pierwszym cyklu starań. Inne pary muszą poczekać na upragnione dwie kreski na teście ciążowym kilka miesięcy, a jeszcze inne mają poważne problemy z poczęciem dziecka pomimo braku przeszkód natury medycznej. W tym czasie niezwykle istotne są holistyczne podejście do prokreacji i znajomość czynników mających znaczenie dla płodności.

Co wpływa na płodność kobiecą i męską? 

• Wiek – ma on duże znaczenie zwłaszcza w przypadku płci żeńskiej. Najlepszy z biologicznego punktu widzenia moment dla kobiety na poczęcie i donoszenie ciąży przypada między 20. a 25. rokiem życia, wówczas szanse na zajście w ciążę wynoszą 85–90%. Po tym okresie zdolność rozrodcza stopniowo się zmniejsza, w 35. roku życia wynosi około 60%, a po ukończeniu 40 lat spada do zaledwie 10–15%. W przypadku mężczyzn wyraźny spadek płodności obserwuje się po 35.–40. roku życia. Zmniejsza się wówczas liczba plemników i pogarsza ich jakość.
• Dieta – ma duży wpływ na stan zdrowia przyszłych rodziców – dobrze zbilansowany sposób odżywiania korzystnie wpływa na płodność zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn. Dieta par starających się o dziecko powinna być bogata w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, dobrej jakości tłuszcze roślinne i pełnowartościowe białko.
• Alkohol – wpływa negatywnie na płodność niezależnie od płci. Uważa się, że osoby, które chcą zostać rodzicami, powinny wypijać nie więcej niż dwie jednostki alkoholu tygodniowo (jedna standardowa jednostka to 10 g lub 12,5 ml czystego alkoholu etylowego). Udowodniono m.in., że alkohol wpływa negatywnie na regularność kobiecych cykli, może też zmniejszać rezerwę jajnikową, a u mężczyzn obniża jakość nasienia.
• Masa ciała – zarówno nadwaga, jak i niedowaga mogą być przyczynami trudności w zajściu w ciążę, a także jej utrzymaniu. Nadmierna masa ciała może m.in. upośledzać owulację, prowadzić do ograniczenia wydzielania FSH czy hormonu luteinizującego. Może również, podobnie jak niedowaga, powodować obniżenie stężenia estradiolu.

Co zrobić, żeby zajść w ciążę? Czego unikać?

Zgodnie z definicją WHO przyjmuje się, że para jest niepłodna (nie „bezpłodna” – to istotna różnica), jeśli kobieta nie zajdzie w ciążę w ciągu 12 miesięcy od momentu rozpoczęcia starań i regularnego współżycia (2–4 razy w tygodniu) bez stosowania żadnych metod antykoncepcyjnych. W przypadku kobiet powyżej 35. roku życia okres ten skraca się do pół roku. Wówczas należy rozpocząć diagnostykę.

Przed upływem tego czasu można wdrożyć pewne działania mające na celu ułatwienie zapłodnienia. Są to m.in.

• Obserwowanie cyklu miesięcznego, tj. śluzu szyjkowego, temperatury ciała, monitorowanie jego długości.
• Określenie dni płodnych – precyzyjne rozpoznanie momentu, w którym dochodzi do owulacji ułatwiają testy owulacyjne.
• Zwrócenie uwagi na obecność w codziennej diecie ważnych składników odżywczych i witamin takich, jak: kwas omega-3, witaminy antyoksydacyjne (A, C oraz E), witaminy D, selenu, cynku, jodu, magnezu, żelaza.
• Unikanie spożywania produktów wysokoprzetworzonych, napojów gazowanych, słodyczy.
• Stosowanie odpowiedniej diety i suplementacji – Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników rekomenduje przyjmowanie przez kobiety w okresie prekoncepcyjnym, ciężarne i karmiące piersią preparatów zawierających 4 substancje czynne: kwas foliowy, witaminę D3, kwas DHA oraz jod.
• Unikanie alkoholu, a w przypadku palaczy – natychmiastowe zaprzestanie palenia.
• Unormowanie masy ciała u osób z nadwagą bądź otyłością.
• W przypadku mężczyzn – noszenie luźnej bielizny (optymalna produkcja plemników w jądrach odbywa się w temperaturze 3–5°C niższej niż temperatura ciała).
• Dbanie o zdrowie intymne, wyleczenie wszystkich ewentualnych infekcji

 

Bibliografia:

1. Van Heertum, B. Rossi, Alcohol and fertility: how much is too much?, „Fertil Res Pract” 2017, nr 3(1).
2. Łukaszuk, K. Kozioł, G. Jakiel i in., Diagnostyka i leczenie niepłodności — rekomendacje Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii (PTMRiE) oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGP), „Ginekologia i Perinatologia Praktyczna” 2018, t. 3, nr 3, s. 112–140.
3. Zimmer, P. Sieroszewski, P. Oszukowski i in., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych, „Ginekologia i Perinatologia Praktyczna” 2020, t. 5, nr 4, s. 170–181.